Podkowa 98
W drugiej połowie lat trzydziestych kilka krajowych wytwórni rozpoczęło produkcję motocykli małolitrażowych, zwanych popularnie „setkami". Pojazdy tego typu, jako tanie, ekonomiczne i dość wytrzymałe, a przy tym zwolnione z opłat podatku drogowego ( zaś ich użytkownicy od posiadania praw jazdy ) zostały życzliwie przyjęte przez motocyklistów.
W taki też sposób potraktowała publiczna opinia lekkie motocykle Podkowa, wytwarzane przez Zakłady Przemysłowe „podkowa" S.A. w Poniatowie ( dzisiaj dzielnica podwarszawskiego Legionowa ) Fabryka założona w 1921 roku produkowała niewielkie wyroby żelazne i prowadziła szlifiernię szkieł optycznych, zaś jej specjalizacja - hacele, czyli gwoździe do podków, znalazła odbicie w nazwie zakładu ( w latach dwudziestych - „Pierwsza Polska Fabryka Haceli „Podkowa" Sp.z o.o. ) i ... motocykla.
Przygotowania do produkcji pojazdów mechanicznych, wymagające m.in. zwiększenia potencjału wytwórczego tego raczej średnio - według ówczesnych kryteriów - zakładu przemysłowego (w 1937 roku - 220 pracowników ) prowadzone były już od 1937 roku, jednakże dopiero w ostatnich miesiącach 1938 roku zawarto porozumienie z Zakładami Villiers Motor Comp. w Wolverhamton w celu wykorzystania dla potrzeb krajowej produkcji jednego z małolitrażowych modeli tej firmy. „Podkowa" był więc wzorowana na rozwiązaniach technicznych angielskiego motocykla, zaś bardzo istotne podkreślenie tego zawiązku stanowił Villiersowski jednocylindrowy silnik dwusuwowy o pojemności 98 cm3 i mocy 3 KM. Jednostka napędowa tego typu i jej osprzęt była omówiona szerzej w opisie motocykla Niemen 98. Twórcą motocykla lub raczej osobą dostosowującą angielską konstrukcję do polskich warunków produkcyjno-eksploatacyjnych był przypuszczalnie Adam Skalski. Kilka próbnych „Podków", zbudowanych bezpośrednio po zawarciu porozumienia, poddano wszechstronnym badaniom terenowo-drogowych, a uzyskane doświadczenia wykorzystano w produkcji seryjnej, którą rozpoczęto w końcu stycznia 1939 roku.
Podwozie motocykla, zaprojektowane niejako na wyrost, przystosowane było do jednostki napędowej o pojemności 150 cm3, a więc mocniejszej i większej masie. Rama ( rurowa, pojedyncza, zamknięta ) i widelec przedni tłoczony z blachy stalowej były więc bardzo wytrzymałe, ale też stosunkowo ciężkie. Pomimo słabego silnika Podkowa 98 wykazywała wysokie walory użytkowe zarówno jako dwuosobowy pojazd turystyczny, jak i motocykl sportowy, co udowodniły rezultaty wielu zawodów. Wśród nich wymienić szczególnie warto wyniki dwóch imprez: średnią szybkość 46 km / h osiągnięto w sześciokilometrowym wyścigu terenowym w okolicy Jabłonny i przeciętną 41 km / h uzyskaną na 385 -kilometrowej trasie rajdu Warszawa - Gdynia - Warszawa, przy silnym bocznym wietrze i deszczu. Motocykl miał jeszcze jedną bardzo istotną zaletę - cenę o 15% niższą od zagranicznych pojazdów tej klasy, sprzedawanych na rynku polskim. Nabywcy „Podkowy", tak jak i wszystkich pojazdów produkcji krajowej, korzystali ze zwrotu 20% wartości towaru z opłat podatku drogowego, zaś pozostała kwota ( 860 zł ) mogła być rozłożona nawet na 12 rat. Należy przepuszczać, że cena motocykla wykazałaby znaczny spadek, gdyby sfinalizowano rozpoczęte na przełomie 1938 i 1939 r pertraktacje z Hutą Ludwików S.A. w Kielcach w sprawie dostaw silników SHL - Villiers 98, których licencyjną produkcję tam właśnie przygotowaną. Trudno dzisiaj określić, które z pozostałych elementów pojazdu miały być - lub były - pochodzenia krajowego. Całkowitą pewność można mieć tylko w odniesieniu do ogumienia z Poznańskiego „Stomilu" i reflektorów z Wytwórni ¯yrantów Elektrycznych „A. Marciniak" S.A. w Warszawie, stosowanych już od początku seryjnej produkcji.
Zarząd Zakładów Przemysłowych „Podkowa" S.A. zamierzał wyprowadzić ponadto na rynek motocykle z silnikami czterosuwowymi o pojemności 250 i 350 cm3, w pierwszej fazie montowanymi, a później produkowanymi na podstawie umowy licencyjnej. Nawiązano w tym celu kontakty z dwoma znanymi angielskimi wytwórniami produkującymi motocykle B.S.A. i Royal Enfield. Jeden z nich - Royal Enfield z dolnozaworowym silnikiem o pojemności 350 cm3 - już z oznaczeniem „Podkowy" na zbiorniku paliwa - pokazano na Targach Poznańskich w maju 1939 roku i reklamowano, jako wyrób własny. Nie było to zgodne z rzeczywistością , bowiem do wybuchu wojny nie rozpoczęto żadnych przygotowawczych działań praktycznych zmierzających do ich krajowej produkcji.
W okresie działań wojennych, a szczególnie w wyniku poczynań miejscowych władz okupacyjnych, fabryka uległa zniszczeniu, a jej archiwa zostały rozproszone. Nieznana jest więc dzisiaj liczba wyprodukowanych motocykli. Należy przypuszczać, że do wybuchu II wojny światowej sprzedano chyba niewiele ponad 100 pojazdów z silnikami 98 cm3 . Firma miała jednak bardzo ambitne plany, przewidując wyprodukowanie w 1939 roku 1000 tych motocykli, lecz już z wykorzystaniem jednostek napędowych z kieleckiej Huty Ludwików.
Należy jeszcze dodać, że dyrekcja zakładu wykazała wysoce patriotyczną postawę w momencie zagrożenia wojennego, przekazując wojsku ( Warszawskiej Brygadzie Obrony Narodowej ) - na wiosnę 1939 roku - pięć Podków 98.
W taki też sposób potraktowała publiczna opinia lekkie motocykle Podkowa, wytwarzane przez Zakłady Przemysłowe „podkowa" S.A. w Poniatowie ( dzisiaj dzielnica podwarszawskiego Legionowa ) Fabryka założona w 1921 roku produkowała niewielkie wyroby żelazne i prowadziła szlifiernię szkieł optycznych, zaś jej specjalizacja - hacele, czyli gwoździe do podków, znalazła odbicie w nazwie zakładu ( w latach dwudziestych - „Pierwsza Polska Fabryka Haceli „Podkowa" Sp.z o.o. ) i ... motocykla.
Przygotowania do produkcji pojazdów mechanicznych, wymagające m.in. zwiększenia potencjału wytwórczego tego raczej średnio - według ówczesnych kryteriów - zakładu przemysłowego (w 1937 roku - 220 pracowników ) prowadzone były już od 1937 roku, jednakże dopiero w ostatnich miesiącach 1938 roku zawarto porozumienie z Zakładami Villiers Motor Comp. w Wolverhamton w celu wykorzystania dla potrzeb krajowej produkcji jednego z małolitrażowych modeli tej firmy. „Podkowa" był więc wzorowana na rozwiązaniach technicznych angielskiego motocykla, zaś bardzo istotne podkreślenie tego zawiązku stanowił Villiersowski jednocylindrowy silnik dwusuwowy o pojemności 98 cm3 i mocy 3 KM. Jednostka napędowa tego typu i jej osprzęt była omówiona szerzej w opisie motocykla Niemen 98. Twórcą motocykla lub raczej osobą dostosowującą angielską konstrukcję do polskich warunków produkcyjno-eksploatacyjnych był przypuszczalnie Adam Skalski. Kilka próbnych „Podków", zbudowanych bezpośrednio po zawarciu porozumienia, poddano wszechstronnym badaniom terenowo-drogowych, a uzyskane doświadczenia wykorzystano w produkcji seryjnej, którą rozpoczęto w końcu stycznia 1939 roku.
Podwozie motocykla, zaprojektowane niejako na wyrost, przystosowane było do jednostki napędowej o pojemności 150 cm3, a więc mocniejszej i większej masie. Rama ( rurowa, pojedyncza, zamknięta ) i widelec przedni tłoczony z blachy stalowej były więc bardzo wytrzymałe, ale też stosunkowo ciężkie. Pomimo słabego silnika Podkowa 98 wykazywała wysokie walory użytkowe zarówno jako dwuosobowy pojazd turystyczny, jak i motocykl sportowy, co udowodniły rezultaty wielu zawodów. Wśród nich wymienić szczególnie warto wyniki dwóch imprez: średnią szybkość 46 km / h osiągnięto w sześciokilometrowym wyścigu terenowym w okolicy Jabłonny i przeciętną 41 km / h uzyskaną na 385 -kilometrowej trasie rajdu Warszawa - Gdynia - Warszawa, przy silnym bocznym wietrze i deszczu. Motocykl miał jeszcze jedną bardzo istotną zaletę - cenę o 15% niższą od zagranicznych pojazdów tej klasy, sprzedawanych na rynku polskim. Nabywcy „Podkowy", tak jak i wszystkich pojazdów produkcji krajowej, korzystali ze zwrotu 20% wartości towaru z opłat podatku drogowego, zaś pozostała kwota ( 860 zł ) mogła być rozłożona nawet na 12 rat. Należy przepuszczać, że cena motocykla wykazałaby znaczny spadek, gdyby sfinalizowano rozpoczęte na przełomie 1938 i 1939 r pertraktacje z Hutą Ludwików S.A. w Kielcach w sprawie dostaw silników SHL - Villiers 98, których licencyjną produkcję tam właśnie przygotowaną. Trudno dzisiaj określić, które z pozostałych elementów pojazdu miały być - lub były - pochodzenia krajowego. Całkowitą pewność można mieć tylko w odniesieniu do ogumienia z Poznańskiego „Stomilu" i reflektorów z Wytwórni ¯yrantów Elektrycznych „A. Marciniak" S.A. w Warszawie, stosowanych już od początku seryjnej produkcji.
Zarząd Zakładów Przemysłowych „Podkowa" S.A. zamierzał wyprowadzić ponadto na rynek motocykle z silnikami czterosuwowymi o pojemności 250 i 350 cm3, w pierwszej fazie montowanymi, a później produkowanymi na podstawie umowy licencyjnej. Nawiązano w tym celu kontakty z dwoma znanymi angielskimi wytwórniami produkującymi motocykle B.S.A. i Royal Enfield. Jeden z nich - Royal Enfield z dolnozaworowym silnikiem o pojemności 350 cm3 - już z oznaczeniem „Podkowy" na zbiorniku paliwa - pokazano na Targach Poznańskich w maju 1939 roku i reklamowano, jako wyrób własny. Nie było to zgodne z rzeczywistością , bowiem do wybuchu wojny nie rozpoczęto żadnych przygotowawczych działań praktycznych zmierzających do ich krajowej produkcji.
W okresie działań wojennych, a szczególnie w wyniku poczynań miejscowych władz okupacyjnych, fabryka uległa zniszczeniu, a jej archiwa zostały rozproszone. Nieznana jest więc dzisiaj liczba wyprodukowanych motocykli. Należy przypuszczać, że do wybuchu II wojny światowej sprzedano chyba niewiele ponad 100 pojazdów z silnikami 98 cm3 . Firma miała jednak bardzo ambitne plany, przewidując wyprodukowanie w 1939 roku 1000 tych motocykli, lecz już z wykorzystaniem jednostek napędowych z kieleckiej Huty Ludwików.
Należy jeszcze dodać, że dyrekcja zakładu wykazała wysoce patriotyczną postawę w momencie zagrożenia wojennego, przekazując wojsku ( Warszawskiej Brygadzie Obrony Narodowej ) - na wiosnę 1939 roku - pięć Podków 98.
Dane techniczne motocykla Podkowa 98
- Silnik: dwusuwowy, jednocylindrowy, napędza koło tylne za pomącą łańcucha.
- Œrednica cylindra x skok tłoka / pojemność skokowa: 50 x 50 mm / 98 cm3 .
- Stopień sprężania: brak danych.
- Moc: 3 KM ( liczba obrotów nieznana ).
- Sprzęgło: mokre, jednotarczowe.
- Skrzynia biegów : o trzech przełożeniach, sterowana ręcznie.
- Zapłon: iskrownikowy.
- Prądnica: iskrownik Villiers 6V - 18W.
- Rama: rurowa, pojedyncza, zamknięta.
- Zawieszenie przednie: widelec trapezowy.
- Zawieszenie tylne: sztywne.
- Ogumienie: Polska Opona „Stomil" 3,00 x 19"
- Długość / szerokość / wysokość: 1950 / 670 / 880 mm
- Rozstaw osi: 1350 mm
- Masa własna: ok. 70 kg
- Prędkość maksymalna: 60 - 65 km / h
- Zużycie paliwa: ok. 2,5 l / 100 km
- Obciążenie dopuszczalne: 2 - osoby ( po zamontowaniu na bagażniku dodatkowego siodła ).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz